Yazar 
DMR Nedir?
27 Kasım 2020 tarihinde YouTube kanalımızda “DMR Nedir?” isimli bir video paylaşmış, bu videoda DMR’ın temel kavramlarından bahsetmiş ve 2. video olarak “Amatör Telsizcilikte DMR Kullanımı” isimli bir video daha çekeceğimizi söylemiştik.
Fakat 2. videoyu hazırlamadan önce ülkemizin düzenleyici kuruluşu olan Bilgi Teknolojileri Kurumu’ndan DMR kullanımının yasal olup olmadığını öğrenmek adına CİMER üzerinden bir başvuru yaptık. Gelen cevaba göre video hazırlamak istedik.
DMR Kullanımı Yasal Mı?
CİMER üzerinden gönderdiğimiz başvuru şu şekildeydi;
Ben TA4VA çağrı işaretli amatör telsizci Kaan Çalışkan
Tüm dünyada DMR (Digital Mobile Radio) teknolojisi amatör telsizciler tarafından kullanılmaktadır.
Ülkemizde de DMR sistemini ve DMR telsizi kullanan kişi sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Fakat yasa ve yönetmeliklerimizde bununla ilgili herhangi bir izin ya da yasak bulunmamaktadır.
2014 yılında Amerika FCC DMR’ı amatörlerin kullanımı için resmen izne bağlamıştır.
Ülkemizde de kurumunuz bazı bölge müdürlükleri DMR’ın yasak ve şifreli haberleşme olduğunu belirterek DMR Röle kurulumuna izin vermemektedir. Fakat bazı şehirlerde kurumunuzdan ruhsatlı amatör DMR röleler bulunmaktadır. Bu durum amatör telsizciler arasında bir karışıklık yaratmaktadır. Ayrıca yine kurumunuz sınıf 2 listesinde amatörlerin kullandığı bazı dmr sayısal telsizlerin bulunmaktadır.
Bu hususta;
Amatör telsizcilik hakkında içerik üreten bir web sayfası ve YouTube kanalı bulunan biri olarak insanları yanlış yönlendirmemek ve suç işlememek adına;
1. Tüm dünyada amatörlerde kullanılan DMR (TDMA) kullanımının yasal olup olmadığı,
2. Yine tüm dünyada uzun yıllardır kullanılan DSTAR ve Yaesu Fusion teknolojilerinin kullanımının yasal olup olmadığı,
2. Amatör telsizcilik derneklerince DMR röle başvurularının yapılıp yapılamayacağı,
3. DMR kullanımında yasal bir sıkıntı yok ise amatör telsizciler tarafından kullanılan erişim noktası (hotspot) cihazlarında (100mw) kullanılması gereken amatör frekans aralığını,
Konularında bilgi edinme hakkımı kullanmak istiyorum.
Bu başvuru sonrası BTK 2 farklı zamanda 2 ayrı cevap şeklinde dönüş yaptı. 28.12.2020 tarihli ilk cevabı şu şekildeydi;
Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi’ne (CİMER) yapmış olduğunuz Bilgi edinme başvurunuz ilgisi nedeniyle Kurumumuza yönlendirilmiş olup, Bilgi edinme başvurunuz incelenmiştir.
Başvurunuz alınmış olup, Kurumumuzun ilgili birim(ler)ine iletilmiştir. Başvurunuz, 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununun; Bilgi veya belgeye erişim süreleri; başlıklı 11 inci maddesinde yer alan ; “Kurum ve kuruluşlar, başvuru üzerine istenen bilgi veya belgeye erişimi on beş iş günü içinde sağlarlar. Ancak istenen bilgi veya belgenin, başvurulan kurum ve kuruluş içindeki başka bir birimden sağlanması; başvuru ile ilgili olarak bir başka kurum ve kuruluşun görüşünün alınmasının gerekmesi veya başvuru içeriğinin birden fazla kurum ve kuruluşu ilgilendirmesi durumlarında bilgi veya belgeye erişim otuz iş günü içinde sağlanır. Bu durumda, sürenin uzatılması ve bunun gerekçesi başvuru sahibine yazılı olarak ve on beş iş günlük sürenin bitiminden önce bildirilir.” hükmü gereğince cevaplandırılacaktır.
Bilgilerinizi rica ederiz.
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu
Tüketici İle İlişkiler Müdürlüğü
Sonrasında 21.01.2021 tarihinde asıl beklediğimiz cevap geldi. O cevap da şu şekilde;
Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi’ne (CİMER) yapmış olduğunuz Bilgi Edinme Başvurunuz ilgisi nedeniyle Kurumumuza yönlendirilmiş olup, başvurunuz ile ilgili olarak Kurumumuzun ihtisas birim(ler)inden alınan bilgi “Kurumumuzca elektronik haberleşme alanında teknolojik yeniliklerin uygulanmasına yönelik ITU ve CEPT gibi uluslararası ve bölgesel organizasyonların kararları çerçevesinde spektrumun etkin ve verimli bir şekilde kullanımının sağlanması, telsiz yayınlarının zararlı elektromanyetik girişime sebebiyet vermeden kullanılması ve uygulanmasını teminen çalışmalar yapılmaktadır. Bu doğrultuda, Kurumumuz web sayfasında https://www.btk.gov.tr/telsiz-arayuz-ozellikleri adresinde Telsiz Arayüz Dökümanı yayımlanmış ve bu dökümanda yer alan birçok telsiz cihazları arasında amatör telsiz (el, araç, sabit, role) arayüzlerinde radyo spektrumun kullanıma ilişkin düzenleyici bilgiler (frekans bandı, kanal aralığı alternatifleri, azami güç vb. teknik özellikler ) yer almakta olup Amatör Telsiz derneklerine Frekans Tahsisinden Muaf Telsiz Cihaz ve Sistemleri Hakkında Yönetmeliğin “Başvuru” başlıklı 5’inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ” (2) Amatör telsiz derneklerince kurulacak, amatör telsiz haberleşmesinde kullanılan tekrarlayıcı ve/veya link bağlantılı geniş alan kapsayan tekrarlayıcı ve benzeri özel telsiz sistemleri için ise dilekçe ekinde birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerine ilave olarak sorumlu amatör telsizcinin belge örneği yer alır.” hükmü uyarınca amatör telsiz haberleşmesinde kullanılan ve amatör telsiz derneklerince kurulacak role tekrarlayıcı ve/veya link bağlantılı geniş alan kapsayan tekrarlayıcı ve benzeri özel telsiz cihazları için Bölge Müdürlüklerimize yapılan müracaatların değerlendirilmesini müteakip, sayısal/analog teknoloji ayırımı yapılmaksızın VHF/UHF bandında 12,5 /25 kHz kanal aralıklı frekans tahsisi yapılabilmektedir.
Cimer Cevabı
Diğer taraftan, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünce verilmekte olan geçerli Amatör Telsizcilik Belgesine sahip kişiler tarafından, Elektronik Haberleşme Kanununun 37’nci maddesinde yer alan ” (3) Kurum düzenlemelerinde belirlenen ve işletilmesi için frekans tahsisine ihtiyaç duyulmayan özel amaçlar için tahsis edilmiş frekans bantlarında ve çıkış gücünde çalışan Kurumca onaylı telsiz cihaz ve sistemleri, herhangi bir telsiz kurma ve kullanma iznine ve telsiz ruhsatnamesine ihtiyaç göstermeksizin kullanılabilir.” hükmü gereği yayımlanan Frekans Tahsisinden Muaf Telsiz Cihaz ve Sistemleri Hakkında Yönetmelik uyarınca Frekans Tahsisinden Muaf Telsiz Cihaz ve Sistemlerine İlişkin Teknik Ölçütler’in (https://www.btk.gov.tr/uploads/regulations/frekans-tahsisinden-muaf-telsiz-cihaz-sistemleri-olcutler.pdf) 21’inci maddesinde yalnızca amatör telsizcilik belge sınıflarına göre kullanımına izin verilen frekans, band genişliği, çıkış güç limit değerlerinde ve uygulama kısıtlamaları ve hükümler çerçevesinde olmak kaydı ile role haricindeki telsiz cihazlarını Kurumumuzdan herhangi bir izin, frekans tahsisi ve ruhsatname almaksızın kullanabilir. Ayrıca söz konusu cihazları ile kendilerine izin verilen frekans, band genişliği, çıkış güç limit değerlerinde ve uygulama kısıtlamaları ve hükümler çerçevesinde olmak kaydı ile DMR, DSTAR gibi ses veri iletimini sağlayan sayısal teknolojileri kullanarak amatör telsizcilik faaliyetlerinde bulunabilirler.” şeklindedir.
Bilgilerinize sunulur.
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu
Tüketici ile İlişkiler Müdürlüğü
Sonuç itibariyle;
- Amatör telsiz dernekleri DMR (sayısal) altyapıda röle ruhsat başvurusunda bulunabilir ve kurabilir,
- Amatör telsizciler de DMR özellikli cihazlar kullanabilir ve DMR ile haberleşebilir.
Umarız bu CİMER cevabı sonrası DMR’ı hala (!) şifreli haberleşme sananlar ya da kullanılmasını yasak olduğunu iddia edenler bu yanlış düşüncelerinden vazgeçerler. Başvuru sayfasının yazdırılmış halini pdf olarak bulundurmak isteyenler bu bağlantıya tıklayarak evrağı görüntüleyebilir ve indirebilir.
Amatör Telsizcilikte DMR Kullanımı isimli canlı yayınımızı aşağıdaki youtube bağlantısından izleyebilirsiniz.
Saygılarımla
TA4VA, Kaan ÇALIŞKAN
